Damar tıkanıklığı kan damarının genellikle bir pıhtı ya da damar sertliği sebebiyle tıkanmasıdır. Tıkanıklığa sebep olan pıhtı, sıklıkla damarlarda aterosklerotik plaklar sebebiyle daralmış kısımlarda gelişir.
· Damar tıkanıklığı yalnızca bir pıhtı tarafından oluşturulmuş olan tıkanıklığı tanımlamak için kullanılmamaktadır.
· Tıkanıklığa başka faktörler de sebep olmuş olabilir.
· Tıp dilinde vasküler oklüzyon olarak adlandırılan rahatsızlık atardamarda ya da toplardamarda gelişebilir.
· Yaşın ilerlemesine bağlı olarak damarların duvarında ortaya çıkan esneklik kaybı hipertansiyon, hiperkolesterolemi, diyabet, damar sertliği ve obezite gibi hastalıkların da etkisiyle damarlarda tıkanıklık kolaylaşır.
· Hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme ve sigara kullanımı damar tıkanıklığını tetiklemektedir.
· Belirtiler de tıkanıklığın geliştiği damara göre değişkenlik göstermektedir.
· Mesela beyin damarı tıkanmışsa bacak ve kolda kuvvet kaybı, uyuşma, konuşma problemleri, hissizlik gibi belirtiler görülmektedir.
· Kalp damar tıkanıklıklarında sol kolda ağrı, göğüs ağrısı ve uyuşukluk gibi sorunlara neden olur.
· Kalp damarı ve beyinde ortaya çıktığında ölümcül olabilmektedir.
Damar tıkanıklığı oluşumundaki en bilinen faktör, damarların esnekliği ve iç yüzeyindeki pürüzsüzlüğün kaybına sebep olan atesroklerozdur.
· Aşırı kilolu olunması
· Sigara kullanımı
· Diyabet
· Hareketsiz yaşam tarzı
· Hipertansiyon
· İleri yaş
· Hipertansiyon
· Ailede damar tıkanıklığı öyküsü
Kalp damarlarında tıkanıklık varsa;
· Göğüslerde ağrı: Göğüs ağrısı genellikle basınç tarzıdır. Kol ve sırtın sol tarafında, çene ve boyunda ağrı görülmesidir.
· Nefes darlığı
· Kalp krizi: Damar artık tamamen tıkandığında kalp kasları beslenemez hale gelir. Beslenemeyen kasta doku ölümü gerçekleşir. Acilen tedavi edilmesi gerekir. Ölümcül olabilmektedir.
Beyin damar tıkanıklığında görülen belirtiler:
· Bulanık görme
· Ani görme kaybı
· Bilinç bulanıklığı
· Konuşma bozukluğu
· Vücudun yarısında uyuşma
· Baş dönmesi
· Şiddetli baş ağrısı
· Hafıza kaybı
Bacak damar tıkanıklığı belirtileri:
· Yüzüme zorluğu
· Merdiven çıkmada zorluk
· Ayaklarda geçmeyen yaralar
· Ayaklarda morarma
· Kangren
Toplardamar tıkanıklığı belirtileri:
· Bacakta kızarıklık, şişlik ve ağrı
· Bacak kıllarında dökülme
· Ayak bileklerinde varisler
· Ayak bileğinde yaralar
Kalp damar tıkanıklığı, kalbe zengin kan götüren ve kalbi beslemekle görevli olan atardamarda tıkanıklık oluşmasıdır. Koroner arterler olarak da adlandırılan bu damarlarda tıkanıklık oluşumuna koroner arter hastalığı denilmektedir. Genelde damar duvarında kolesterol içeren birikintiler bu hastalıktan sorumludur. Kalp kaslarına giden kan akımında oluşan azalma; nefes darlığı, sol kolda ağrı, göğüs ağrısı belirtisine neden olur. Tam tıkanıklık oluştuğunda kalp krizi oluşabilir. Bu hastalık uzun bir sürede yavaş yavaş gelişebilir.
Beyin damar tıkanıklığı, genelde kalp damar tıkanıklığına bağlı olarak ortaya çıkar. Tıkanma ve daralmadan en çok iç katoris, orta serebral ve vertebral etkilenmektedir.
· Plak zaman içerisinde arteri daraltır ve beyne giden kan akışını azaltmaktadır. Damar tamamen tıkanabilir.
· Plak, arter duvarını deforme eder ve pürüzlü hale getirir. O kısımda kan pıhtısı oluşumu kolaylaşmış olur.
· Plak yırtılıp parçalanabilir.
Kalp ve beyin dışında vücudun diğer organlarına kan akımının bozulmasına sebep olan atardamar darlığı ya da periferik arter hastalığı denilmektedir. Genellikle bacak damar tıkanıklığı yerine kullanılmaktadır. Bu hastalığın en önemli sebebi; diyabet, hiperkolesterolemi, hipertansiyon ve sigara kullanımıdır. Yürüdükten sonra bacaklarda ve kalçada kramp şeklinde ağrı en çok görülen belirtidir. İlerleyen evrelerde kangren ortaya çıkar.
· Damar tıkanıklığı tedavisinde beslenme alışkanlıkları değiştirilmelidir.
· Sigara bırakılmalıdır.
· Aşırı kilolu olan bireylerin kilo vermesi gerekmektedir.
· Şeker hastalarında kan şekeri kontrol altına alınmalıdır.
· Hiperkolesterolemi ve hipertansiyon tedavi edilmelidir.
· Verilen ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır.
· Karabaş suyu
· Isırgan otu suyu
· Panex ginsengli macun
· Üzüm çekirdeği kapsül
· Isırgan tohumlu macun
· Omega-3 kapsül
· Panex 90 kapsül