Astım, hava yollarının duyarlı olmasına ve bu durumun bağlı olarak gelişen kronik bir hastalık türüdür. Sürekli tekrarlayan öksürük ve hışırtı yaşanır. Astım hastalığında hem küçük hem büyük solunum yolları etkilenmektedir. Bu hastalık hem çocuklarda hem yetişkinlerde görülebilmektedir.
· Astım solunum yollarını tıkar ve nefes almayı zorlaştırır.
· Kronik bir hastalıktır.
· Astım hastalığında, hava yolu etrafında bulunan düz kaslar, alerjenler ve duman gibi tetikleyicilere cevap olarak kasılır ve mukus ismi verilen yapışkan salgının üretimi artmaya başlar, bu durum hava yolunun daralmasına sebep olur.
· Hava kalitesi düşük olan şehirlerde yaşayanlar, alerjisi bulunan kişiler, sigara içenler ve sigara maruz kalanlar, ailesinde astım öyküsü bulunan bireyler risk altındadır.
· Alerjik astım, bahar ve yaz mevsiminde sık görülür.
· Kadınlarda daha sık rastlanmaktadır.
· Alerjiler; alerjen adı verilen küçük partiküllere karşı burnun vermiş olduğu anormal yanıt sonucu ortaya çıkmaktadır.
· Bazı hastalarda bu alerjik astım, gözlerde de alerjik konjonktiviteye sebep olabilmektedir.
· Alerjinin ortaya çıkmasında çevresel faktörlerin ve genetik yatkınlığın rolü vardır.
İki astım türü arasında bir bağlantı vardır. Fakat alerjisi olan herkesin astımı yoktur, astımı olan herkesin de alerjisi de olmamaktadır. Bazen; polen, evcil hayvan ve toz gibi alerjenler bazı bireylerde astım semptomlarını ve astım ataklarını tetikleyebilmektedir. Buna alerjik astım denilmektedir.
Astım genel olarak alevlenmelerle görülen bir hastalıktır. Alevlenme dönemleri egzersiz esnasında, kimyasallarla, alerjenlerle ortaya çıkmakla beraber şu belirtiler görülebilir:
· Öksürük
· Göğüs ağrısı ve sıkışma
· Nefes alırken hırıltı sesi
· Nefes darlığı çekme
Astımın nedeni bilinememektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda enfeksiyonlar, genetik sebepler, çevresel etkenler ve kişilerin sağlık durumuna bağlı olarak meydana geldiği düşünülmektedir. Hastadan hastaya değişiklik gösterebilmektedir.
Astımın bazı tetikleyicileri arasında şunlar vardır:
· Toz akarları
· Duman
· Egzersiz
· Hava kirliliği
· Obezite
· Polenler
· Depresyon
· Ilaçlar
· Reflü hastalığı
Astım belirtileri mevcutsa doktor fizik muayene yapılır. Daha sonra şu testler uygulanabilmektedir:
1. Spirometre
Akciğer kapasitesini ve solunumda alınan hava miktarını ölçer ve bronşların hangi düzeyde daraldığının anlaşılmasına yardımcı olan bir testtir.
2. Zirve Akım Ölçümü (Peak Flowmeter)
Akciğer fonksiyonlarında bulunan değişikliği tespit etmek için bu test kullanılır.
3. Görüntüleme
Bilgisayarlı tomografi (BT) ve göğüs röntgeni taraması yapılmasıdır. Astımla ilişkisi olan yapısal sorunlar ve enfeksiyonların meydana çıkmasını sağlar.
4. Metakolin Testi
Metakolin isimli ilaç, düşük olacak dozda ve kontrol altınfa solunum yoluyla hastaya verilir. Hastanın metakolin ile daralıp daralmadığı test edilir.
5. Alerji Testi
Kan testleri veya deri testleri yapılır.
Doktor bunların dışında, solunum yollarını açan ilaç vermeden öncesinde ve sonrasında spirometri testi ve zirve akım ölçümü testi yapılmaktadır.
Bu hastalığın kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak doktor tarafından verilen ilaçlar düzenli olarak kullanıldığında astım kontrol altına alınabilmektedir.
· Sigara kullanmayı bırakmak
· Kimyasal duman ve kokuları önlemek
· Aşırı soğukta bulunmamak
· Uygun egzersizler yapmak
· Evcil hayvanlara alerjiniz varsa bu duruma dikkat etmek
· Küflü ortamlardan uzak durmak
· Karanfi l : Etkileriyle astıma iyi gelmektedir.
Hazırlanışı: 1 bardak suyun içerisine 6 adet karanfil ekleyin ve kaynatın. Daha sonra süzün. Üzerine bir yemek yaşığı bal ekleyin ve tüketin.
· Zencefil : Zencefil suyu astımın sebep olduğu öksürüğü kesmektedir.
Hazırlanışı: Zencefilin suyunu çıkarın. Daha sonra zencefil suyu ile nar suyunu karıştırın ve bal ekleyin. Bu karışımı günde 2-3 defa tüketebilirsiniz.
· Okaliptus Yağı : Tıkanmış olan solunum yollarını temizlemeye yardımcı olmaktadır.
Hazırlanışı: bir kase içerisine biraz sıcak su ekleyin. Suyun içerisine 8-10 damla yağ damlatın. Sonra bir havlu yardımıyla başınızı kapatarak suyun buharını soluyun.
· İncir : Astımın neden olduğu semptomları hafifletmeye yardımcı olur.
Hazırlanışı: Birkaç kuru inciri gece suya ekleyin ve bekletin. Sabah bu incirleri aç karna tüketin.
· Lavanta Yağı : İçerisinde bulunan antienflamatuar sayesinde rahatlamaya yardımcı olmaktadır.
Hazırlanışı: Bir kaseye sıcak su eklenir ve içerisine 8-10 damla lavanta yağı eklenir. Sonrasında havlu yardımıyla başınızı kapatarak suyun buharını soluyun.
· Keçiboynuzu : İçerdiği mineral ve vitaminler sayesinde astıma iyi gelmektedir.
Hazırlanışı: 4-5 adet keçiboynuzunu ufak parçalara bölün. 1,5 bardak suda 7-8 dakika boyunca kaynatın. Ilıdıktan sonra süzüp tüketin.
· Acı Kırmızı Biber: Boğazdaki ağız sıvılarını uyarır. Artan sıvı mukusun azalmasına sebep olmaktadır.
· Soğan: Antibakteriyel özelliğe sahiptir. Hava yollarının temizlenmesinde faydalı olmaktadır.
· Bal: Astım öksürüğüne iyi gelmektedir.
Hazırlanışı: 1 çay kaşığı balı 1 bardak ılık suya ekleyin ve günde 2-3 defa tüketin.
· Zencefilli macun
· Zencefilli çay
· Keçiboynuzu pekmezi
Çocuklarda olan astım hastalığına; Çocuk İmmünolojisi bölümü bakmaktadır. Yetişkinlerde ise Dahiliye (İç Hastalıkları), Göğüs Hastalıkları veya Alerji hastalıkları bölümleri bakmaktadır.
