Egzama, ciltte kuruluğa, pullu yama şeklinde lezyonlara ve aşırı kaşıntıya sebep olan kronik bir cilt hastalığıdır. Ciltte kaşınma, kırmızı kabarık olan noktalara, kalınlaşmış deriye ve cilt yüzeyinde açık kesiklere sebep olabilmektedir. Aşırı kaşınma hissi uykuya dalmayı zorlaştırır; yorgunluk, halsizlik ve genel olarak kötü bir yaşam kalitesi ile sonuçlanmaktadır. Egzama hastalığı her yaş ve cinsiyette görülebilir.
Egzama Nedir?
· Cilt hastalıkları, gözle görülebilir ve dış ortamda sürekli temas halinde bulunulması sebebiyle kişilerin yaşamını oldukça olumsuz etkileyen bir hastalıktır.
· Egzama, birçok farklı sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.
· Genellikle yüz, bacaklar, dirsekler, kalça gibi bölgelerde ve el üzerinde görülebilmektedir.
· Hastalık genelde çocukluğun erken dönemlerinde ortaya çıkar ve her yaşta görlebilir.
Egzama Belirtileri Nelerdir?
Egzamanın belirtileri, kişilere göre farklılık göstermektedir. Bebekler ve çocuklarda dirseklerde, kafa derisinde ve yüzde görülmektedir. Yetişkinlerde ise kol içleri, dirsekler el ve ayaklarda görülmektedir.
· Kuru bir cilt oluşumu
· Cildin kalınlaşması
· Cilt renginde değişme
· Ciltte kızarma ve şişlik oluşması
· Kuru ve pullu lezyonlar
· Duyarlılık ve hassasiyet
· Deride su toplanması
· İltihap oluşumu
· Deride çatlama
Egzama Neden Olur?
Egzamanın nedenleri arasında çevresel faktörler ve genetik faktörler bulunmaktadır. Genetik aktarımlar sonucunda hastaların bir kısmında alerjiler oluşabilir ve bu alerjiler egzama için zemin oluşturabilir. Bu hastalık çocuklarda; alerji, stres ve titizliğe bağlı nedenlerle ortaya çıkabilir.
· Sabun, deterjan ve parfüm gibi kimyasal maddeler
· Lastik ayakkabı ve terlikler
· Fazla güneşe maruz kalma
· Ağızdan alınan bazı ilaçlara karşı duyarlılık
Egzama Çeşitleri Nelerdir?
· El Egzaması: Uyarıcı maddelerin el ile temasıyla ortaya çıkan ve el bölgesinde görülen egzama türüdür. Genellikle temizlik malzemeleriyle teması fazla bulunan kişilerde, kuaförlerde ve metal işçilikle uğraşan bireylerde sıklıkla rastlanır.
· Atopik Egzama: Çevresel etmenler ve alerjik yatkınlığı bulunan bireylerde görülür. Bebeklik döneminden itibaren ortaya çıkmaya başlar. Tekrarlama özelliğine sahiptir.
· Seboreik Egzama: Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Ciltte yağlı bulunan bölgelerde oluşur ve kızarıklık, pullanma, kabuklanmaya neden olur. Bahar ve kış aylarında artış göstermektedir.
· Kontakt Egzama: Ciltle temas eden maddeler ve cildin koruyucu olan yağ tabakasının oluşumuna engel olan kimyasallarla sürekli temas edilmesiyle ortaya çıkar. Kronik veya akut olabilir.
· Numuler Egzama: genel olarak ellerde, kollarda ve bacaklarda görülür. Kaşıntıya sebep olur ve yetişkinlerde görülen, kronik seyirli olan bir egzama türüdür.
· Asteatotik Egzama: Cildin yüzeyinde bulunan yağ tabakasının azalması sebebiyle ortaya çıkmaktadır.
· Stres Egzaması: Stres sebebiyle ortaya çıkan ve psikolojik kaynaklı olan bir egzama türüdür.
Egzama Nasıl Teşhis Edilir?
Hastalığın teşhisi bir dermatolog tarafından konulmaktadır. Egzamalı kişilere Deri Prick Testi, kan testi gibi bazı testler de yapılabilmektedir.
Egzama Tedavisi Nasıl Olur?
Kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Uygulanan tedaviler yardımıyla cildin korunması, kaşıntının azaltılması, iltihabın önlenmesi ve kontrol altına alınması mümkün olmaktadır.
- Cilt Hasarının Önüne Geçilmesi
Cildin kuruyarak çatlamasını ve sıvı kaybını önlemek için; nemlendiriciler ve cilt bariyerini sağlamlaştıracak nemlendiriciler kullanılabilir.
- Yangı Reaksiyonunun Azaltılması
Egzamalı kişilerin genel olarak ciltleri kuru, kızarık ve kaşıntılı yangı bölgeleri vardır. Bu yangı reaksiyonunun engellenmesi için streoid içerikli yüzeysel kremler kullanılmaktadır.
Bu kremler yeterli olmadığında, şu tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir:
- Ağızdan ya da damar yolu ile alınan kortikosteroid içerikli tedaviler
- Fototerapi: Ciltte oluşan lezyonların morötesi ışıklar kullanılarak tedavi edilmesi.
- Bağışıklık sisteminin aşırı çalışmasını önleyebilecek ilaçlar
· Kaşıntının Giderilmesi
Antihistaminikler kaşıntı için kullanılmaktadır. Hastaların gece rahat uyumalarına yardımcı olmaktadır.
· Enfeksiyonu Önleme
Cilt üzerinde oluşan çatlakların enfekte olması durumunda antibiyotikler kullanılmaktadır.
Egzamaya Hangi İlaç İyi Gelir?
Egzamanın tedavisinde hastalığın durumuna göre farklı; nemlendiriciler, kortizon içerikli krem ve losyonlar, antihistaminik haplar (kaşıntı azaltan alerji ilaçları) iyi gelir. Şiddetli olan egzama tedavisinde ise bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılabilmektedir.
Egzama Bulaşıcı Mıdır?
Egzama hastalığı, çocukluk döneminde başlar ve ilerleyen yaşlarda astım ve saman nezlesi (alerjik rinit) gibi hastalıkların habercisi olabilen kronik bir hastalık türüdür.
Ciltte kurumaya bağlı yoğun kaşıntı olarak görülür ve bulaşıcı bir hastalık türü değildir.
Egzamaya İyi Gelen Bitkiler ve Sabunlar
Bitkiler:
· Aloe Vera: Egzama kaşıntısına iyi gelmektedir. Ciltte bulunan hasarı onarır.
Uygulanışı: Aloe vera jelini egzama olan bölgeye masaj yaparak uygulayın.
· Papatya Suyu: Egzamanın neden olduğu iltihapları temizler. Kaşıntı ve kuruluk hissinin giderilmesine yardımcı olur.
Uygulanışı: Papatya çayını soğutarak egzamalı bölgeye uygulayın.
· Lavanta Yağı: Saç derisinde oluşan egzamaya iyi gelmektedir.
Uygulanışı: Lavanta yağını saç diplerine uygulayın.
· Salatalık: Salatalık suyu yüz bölgesinde bulunan egzama türüne iyi gelmektedir.
Uygulanışı: Salatalık suyunu yüzünüze düzenli olarak uygulayın.
· Sarı Kantaron: Cilt hastalıklarının doğal çözümüdür. Kulaktaki egzama iyi gelmektedir. Kulak içerisinde bulunan cildin onarılmasına yardımcı olur. El ve bacaklarda bulunan egzama için etkili olmaktadır.
Uygulanışı: 10 gr sarı kantaron yağını, 10 gr çörek otu yağını, 1 tatlı kaşığı ardış katranını, 100 gr saf vazelin karışımını egzamalı bölgeye uygulayabilirsiniz.
· Meyan Kökü: Meyan kökü antiseptik bir özelliği vardır.
Uygulanışı: Meyan kökünün jelini egzama olan bölgeye haftada 2 defa uygulayın.
· Beyaz Dut: Hastalığın neden olduğu kaşıntı ve dökülmeye iyi gelmektedir. Özellikle göz kapağındaki egzama türüne iyi gelmektedir.
Uygulanışı: Yarım litre suyun içerisine bir avuç dut kurusunu ekleyip 5-6 dakika kaynatın. Ilıdıktan sonra egzamalı bölgede 10 dakika bekletin.
· Yulaf Tozu: Ciltte bulunan kabarcıkları ve kızarıkları iyileştirir.
Uygulanışı: 1 kaşık yulaf tozunu biraz suyla karıştırın ve krem haline getirip hastalıklı olan bölgeye sürün.
· Zerdeçal: Ciltte bulunan iltihapları temizlemeye yardımcı olmaktadır.
Uygulanışı: Zerdeçal ve yoğurt karıştırarak cilde uygulayın.
· Sirke: Kaşıntılara iyi gelmektedir.
Uygulanışı: Yarım litre suyu kaynatın ve içerisine elma sirkesi ekleyin. Cildinize uygulayın.
Sabunlar:
· Bıttım Sabunu: Bakteri oluşumunun önüne geçer ve mikrop öldürücü özelliği bulunmaktadır.
· Papatya Sabunu: Egzamanın sebep olduğu yanma ve kaşıntıya iyi gelir.
· Zeytinyağı Sabunu: İçerisinde yüksek oranda E vitamini bulunmaktadır. Cilde iyi gelir.
· Kakao Sabunu: Hücre yenilemeye yardımcı olur. Çatlakların giderilmesinde etkili olmaktadır.
· Hindistan Cevizi Sabunu: İçerisinde antibakteriyel özellikler bulunmaktadır. Doğal bir nemlendirici özelliği vardır. Ciltte oluşabilecek enfeksiyonları engeller.
· Kefir Sabunu: Mantar ve egzama hastalığına iyi gelmektedir.
· Katran Sabunu: Cilt hastalıklarına iyi gelmektedir. Bakterileri yok edici özelliği vardır.
Egzamaya Hangi Doktor Bakar?
Egzama gibi cilt problemlerine dermatoloji bölümü bakmaktadır.
Egzama Hastalığına İyi Gelen Doğal Besinler
· Kekik suyu
· Melisa çayı
· Propolis macun
· Harnup pekmezi
· Defne sabunu